Bodrum Sağlık Vakfı Fı̇zyoterapı̇ ve Hı̇droterapı̇ Merkezı̇ Ulusal Mı̇marı̇ Proje Yarışması - Eşdeğer Mansiyon

Tasarım fikrinin ortaya çıkışında, birbiriyle bağlantılı olarak program ve bağlam etkindir.

“Yere uyan, dar gölgeli, çoğunlukla taş kaplı sokaklar, iki metreyi geçen beyaz bahçe duvarları, güzel, oranlı pencereler, kapılar; duvarlardan sarkan mor konsolos çiçekleri, zakkum ve başka çiçekler, nar, incir, dut gibi ağaçlarla, en az ev içlerince güzel, Akdeniz’i yansıtırlar.” Cengiz Bektaş, 1979

Bağlam projede zihnimizdeki Bodrum imgesi ile yorumlanmıştır. Bu hem yarımadanın doğal ve kültürel zenginlikleri ile hem de mimari karakteri ile ilişkilidir. Şairlere, ressamlara ilham veren Bodrum imgesi özellikle beyaz cepheleri, düz çatıları, küçük pencereleriyle Bodrum Evleri ile kurulur. Bu imge hem evlerin birim özellikleri ile hem de -belki de daha fazla- bir araya gelerek oluşturdukları anonim kimlikle ilişkilidir. Tasarım bu birlikteliğe öykünmektedir.

Program ise mekânsal kurgu ve bina kullanımının organize edilmesinde belirleyici olmuştur. Programın yorumlanması ile hem her bölüm kendi iç bağlantılarını sağlayacak şekilde birlikte örgütlenmiş, hem de bölümler diğer bölümlerle kontrollü olarak ilişkilendirilmiştir. Bu yaklaşım, tasarımda avlu ve teraslarla parçalanan/birleşen koridor ve hollerle bağlanan/ayrılan bir tasarım fikrine evrilmiştir.

Bu fikir bodrum yerleşiminin kendine has karakteri ile örtüşmektedir. Bodrum yerel mimarlığında önemli bir yeri olan açık, yarı açık mekânsal örgütlenme bu projede avlular, bahçeler ve gölge alanlar ile hayat bulmuştur. Akdeniz mimarisinin ana elamanlarından olan avlu ve bahçeler tasarım fikrinin temel karakterini oluşturmaktadır. Böylece yerel mimarlığın bilgeliğinden ve iklimle uyumlu mekânsal çözümlerinden yararlanılmıştır.

Bina yola yaslanan, öte yandan doğusunda yer alan parka açılan bir planlama anlayışı ile kurgulanmıştır. Bu yaklaşım bahçe cephesinin dinamik kurgusu ile zengin açık-yarı açık mekan hiyerarşisini beslemiştir. Bahçe tedavi üniteleri ile direk bağlantı kurarak tedavinin önemli bir parçası olarak düşünülmüştür. Bahçede planlanan gölgeli alanlar, yeşil, dingin ve sakin meditatif bir peyzaj düzenlenmesi, su ögeleri ile hastaların ruhsal iyilik halini destekleyecek bir bileşen olarak yorumlanmıştır. Öte yandan yapının dışında bulunan havuzlar yapı dışının serinletilmesine de yardımcı olmaktadır.

Giriş holü merkezde, bahçeye, yeşile açık planlanmış, karşılama birimleri, resepsiyon, vestiyer, hasta yakınları için planlanan dinlenme salonu ve kafeterya ile sarmalanmıştır. Yapının yatay ve düşey sirkülasyon kurgusu net ve kolaylıkla kavranabilir niteliktedir.

Açık alanla direk ilişkili olması beklenen mekanlar zemin kota yerleştirilmiş, kuzey kanadı hidroterapi, güney kanadı fizyoterapi birimlerine ayrılmıştır. Poliklinikler, yönetim ve personel birimleri 1. katta giriş holünde kolaylıkla erişilebilecek biçimde konumlandırılmıştır. Fizyoterapi bölümünün daha özel alanları, güney kanadında 1. katta yerleştirilmiştir.

“Sağımızda solumuzda evler hep kireçle tertemiz badanalı. Hepsi kalıp kalıp kübik. Mimari süse, ‘Bana bak!’ diyen cici biciye yeltenen yok. Düz çizgiler, ama göz alıcı bir surette beyaz.” Cevat Şakir, 1961

Bina kabuğu mekân organizasyonunun kendiliğinden kurduğu plastiği ortaya çıkaran sade bir anlayışla oluşturulmuştur. Bina kimliği dinamik kitle düzeni, beyaz renk ve ahenkli bir ritim oluşturan boşluklar ile tamamlanmıştır. Ayrıca bina kabuğu kalın duvarlar ve tepe pencereleri ile iklimsel konforu destekleyecek biçimde tasarlanmıştır.

Binanın taşıyıcı sistemi, yapı ekonomisi gözetilerek konvansiyonel kirişli betonarme sistem olarak planlanmıştır. Bina temel sistemi bölgenin deprem bölgesi olması ve farklı zemin oturmalarının önüne geçilmesi sebebiyle radye temel olarak düşünülmüştür. Bina aks açıklıkları genelde her iki yönde 6 m olarak planlanmış, geniş açıklığın bulunduğu terapi havuzu ve fizyoterapi salonlarında kaset döşeme seçilmiştir.

Sonuç olarak, Bodrum Sağlık Vakfı Fizyoterapi ve Hidroterapi Merkezi için programın gereklilikleri, yerin karakteristik özellikleri ve doğanın birlikteliğini bütünleştiren bir mimarlık dili önerilmektedir.