RUCA DWELLINGS

SANTIAGO, CHILE

---

Ruca Dwellings, Santiago şehrinin kuzey eteklerinde, Huechuraba'da bir Mapuche topluluğu için 25 sosyal konut projesidir. Proje, 415 adet geleneksel sosyal konuttan oluşan daha geniş bir set içerisinde yer almaktadır. Bunlar, Konut ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yerel belediye ve özel sosyal yönetim kuruluşu "A Roof for Chile" ile işbirliği içinde başlatılan "Konut Dayanışma Fonu" konut politikasının bir parçasıdır. Ayrıca, Mapuche evleri özel durumunda, Ulusal Yerli Kalkınma Kurumu'nun işbirliği vardı. Bu girişim, modern topluma katılmaya istekli, ancak bunun atalarının gelenek ve inançlarında bir bozulmaya yol açmasını istemeyen küçük bir Mapuche topluluğundan doğdu. Mapuche İspanyolca'da "dünyanın adamı" anlamına gelir. Başlangıçta, doğa ile uyumlu bir ilişki içinde, esas olarak tarımın geliştiği ülkenin orta-güneyinde yaşadılar. Kuzey-orta And Dağları veya Mezo-Amerika gibi diğer Kolomb öncesi kültürlerin aksine, Mapuçeler geleneksel anlamda inşaatçılar olmamıştır. Kutsal mekanları tapınaklar değil, dağlar, ormanlar ve nehirlerdi... Sığınakları rukalardı ve çoğu durumda hala dalların ve ağaç gövdelerinin hafif yapılarından oluşan geçici alanlar olarak kalıyor. Bunlar, manzaraya karışarak, zamanın döngüsel doğasına eşlik eden araziye dönmek için zamanla bozulur. Bu, Mapuçe kültürünü çağdaş kentsel gerçekliğe uyarlama çabasını anlamak için yeterlidir... Bu projenin tasarımı topluluk, mimarlar ve sponsor kurumlar arasındaki katılımcı çalışmanın sonucuydu. Bir rukada gerçekleşen bu diyaloglarda onların tarihi, gelenekleri ve dünya görüşleri öğretildi: Az Mapu. Mapuche ile görünen ve görünmeyen dünya arasındaki ilişkileri kuran ilkeleri içerir: bölgesel, politik, sosyal, kültürel ve dini.

Mapuche dilinde kilin doğduğu yer anlamına gelen Huechuraba, projenin bulunduğu belediyedir. Santiago'nun kuzey eteklerinde yer alır ve kentsel kökenleri, 60'ların başında şehrin o bölgesinde ortaya çıkan ilk gayri resmi kamplara kadar uzanır. Zamanla sürdürülen etkili bir sanitasyon politikası, konut için arazi ihtiyacının hiçbir kentsel alan bırakmadığı, hala istikrarsız bir şehre yol açtı. Ama evlerin alacalı dokusunda bile, Santiago'ya özgü tepelerin coğrafyası, yüksekliği iki katı geçmeyen teneke çatıların goblenine empoze edilir. Orada, bu tepelerin eteğinde, doğaya olabildiğince yakın olabilmeleri için bu 25 ev konumlandırılmıştır. Bu, İmar ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen sübvansiyondan yararlanan bir sosyal proje olduğundan, tasarımın bu tür evlerde kurumun zorunlu kıldığı katı kurallara uyması gerekiyordu. Yaşanabilirliğin teknik yönlerine odaklanan kılavuz, Mapuche topluluğunun talep ettiği özellikleri ve kültürel yönleri dikkate almıyordu.

Evler yatay bir seviyede sürekli olarak gruplandırılmıştır, böylece ana cephenin uzunluğu doğuya bakmaktadır. Evin ön kapısını doğan güneşe doğru açma şeklindeki ata geleneğinin gerektirdiği bu hüküm, cemaatin birincil gereksinimiydi. Evler ve tepe arasında geleneksel kentsel mekana benzer bir ortak mekan tasarlanmıştır. Oradan konuta erişim vardır. Projenin sürekli inşası, her evin bireysel ifadesini dışlamadı ve peyzajda izole edilmiş rukaları yankıladı. Bir inşaat tekniği olarak, projenin görünümü ve yapısal doğası arasındaki uyumu ifade eden zanaatkâr tuğla ve betonarme çerçeve geleneği kullanılmıştır. Ana ve arka cepheleri karakterize eden emprenye çam ağacından yapılmış köşegen, deprem anında yan duvarları destekleyen bir yapı elemanıdır. Bu cephelerin duvarlarını ve pencerelerini "cañada de coligüe" çift cidar kaplar. Çubuklar arasındaki minimum mesafe, içeriye süzülen ışığın geçişine izin verirken, aynı zamanda projeye ilham veren geleneği de sergiliyor.

61 metrekarelik ev iki kata bölünmüştür. İçeride program basit: oturma alanı ve mutfak zemin katta. Mapuche geleneğinde "ateşin" (mutfak) önemini dikkate aldığından, benzer sosyal konutlardan daha büyüktür. Üst katta iki yatak odası ve bir banyo bulunmaktadır. İç mekan sakinlere, her ailenin kendi imkanlarına ve zevklerine göre bitirmeler yapmasına izin veren, yaşanabilir bir yapı olarak verildi. Geleneksel programa ve odaların tarafsızlığına (bakanlık düzenlemelerinin ürünü) rağmen, içerideki loş ve parçalı ışık bize rukaların karanlığını hatırlatan, onları şehrin dışında olup bitenlerden ayıran bir atmosfer uyandırıyor. Bu strateji aynı zamanda Mapuche geleneğindeki iç ve dış dünyaları, iç ve peyzajın sürekli olarak bütünleştiği modern gelenekten farklı olarak net bir şekilde tanımladı.