ÖDEMİŞ DÜNYA KOLEJİ

İzmir’in 100 km kadar doğusunda yer alan Ödemiş Şehri, kuzeyde Bozdağ Silsilesi, güneyinde Aydın Dağları’nın çevirdiği verimli bir ovaya yayılmış köklü geçmişinin ardından genç cumhuriyetimizin öncü kentlerinden olagelmiş önemli bir ilçe merkezimizdir. Ödemiş ve çevresinde 2001 yılından beri birçok konut projesi çizip gerçekleştirilmesinde katkıda bulunmuş olup 2006 yılında işverenimin bir eğitim yerleşkesi projesi teklifini aldığımda gurur ve heyecanla duygulandığımı hatırlıyorum. Yine aynı işverenime hazırladığım ana okulu yenileme projesi bir yana, eğitim alanındaki bu ilk işimi, mesleki hayatımda güzel bir şans gibi görerek hevesle kolları sıvadım.

Arsanın alan büyüklüğü ve formundan ötürü yönetim, derslik, yemekhane, işlik, laboratuvar, yüzme havuzu ve spor salonu ile anaokul bloklarının çevrelediği bir avlu ya da meydan etrafında şekillenecek bir külliye fikrinden yola çıktım. Yerleşkenin kalbinin, bu çok amaçlı meydan olacağını, kitleler arasındaki alçaklı yüksekli kimi açıklıkların bu avlu-meydana nefes aldıracağını düşündüm. Sözü uzatmadan, eskiz, leke çalışmalarından uygulama çizimlerine kadar tasarım sırasına göre projemi sizlerle paylaşacağım:

Derslik Bloğu (B Blok)

Külliyenin gövdesi diyebileceğimiz, Derslik Bloğu’nu kent merkezinden yaklaşımda, ana unsur olarak düşündüm. Bu düşünceyle bloğun yönlendiği güneydoğu cephesinin doğal ışıktan en fazla biçimde yararlanmasını amaçladım. Yataydaki kavisli form, bu amacı sağlamak için seçildi. Dolayısıyla dersliklerin çoğunluğunun doğal ışıktan bolca faydalanması olanağı doğdu. Kapalı teneffüshanenin çoğunluğunu oluşturan kat holleri ve sahanlıkları, doğal aydınlatmadan en çok verimi sağlayacak iç pencere çözümleri ile 24 derslikli kontenjan ihtiyacının da ötesinde geniş ve ferah tuttum. Yatay sirkülasyon mekanlarının bitimlerini, bu amaca yarayacak biçimde, şeffaf bıraktım.

İdari Blok (A Blok)

Buraya ilk kez giren öğrenci ve yakınları için çift kat yükseklikte, etkileyici (olacağını umduğum) bir giriş tasarladım. Bu hacmi, özel okulun kurumsal kimlik vurgusunda önemli buldum. Üst düzey yönetici odalarını son katta, avlu ve girişe hâkim konumlarda yerleştirdim. Kimi rehberlik, müdür yardımcı odalarını da öğrenciye kolay ulaşılabilsin diye birinci katta konumlandırırken burayı Derslik Bloğu’na şeffaf bir asma tüp geçitle bağladım.

Yemekhane-Laboratuar-İşlik Bloğu (C Blok)

Kısmi bodrum katta personel odaları ve mutfak hacimlerini, zemin katta 264 kişilik yemekhane ve servis mutfağı ile batı yönünde bitişik bloktaki kapalı spor salonunun giriş mekânlarını yerleştirdim. Yemekhane mekanının döşeme seviyesini bahçe ile aynı kota düşürerek iç yüksekliğini 1 metre kadar arttırırken avlu ve dış cepheyi taşıyıcılar hariç tamamen şeffaf camlı olarak tasarlayarak doğal ışık ve havalandırmadan yararlanılmasına gayret ettim. Yerin üstünde 3 katlı bu blok kitlesini hemen hemen aynı yükseklikteki bitişik Kapalı Spor Salonu Bloğu’ndan ayırmak ve yerleşkenin iç avlusuna biraz da Bozdağ’dan gelen kuzeyli esintilerle nefes aldırabilmek için kitlenin 6 metrelik bir kısmını zemin katın üstünde boşattım. Bu sayede resim ve el işi işlikleri ile bağlantılı üstü hafif membran örtüyle korunaklı bir ek teras oluşturdum. Külliyenin kuzey yönündeki bu bloğu Derslik Bloğu ile şeffaf bir asma tüp geçitle bağlamayı uygun gördüm. Son katta ise laboratuvarlar ve gerekli mekânlara ayırdım.

Kapalı Spor Salonu ve Konferans Salon Bloğu (D Blok)

Bodrum katta gerektiğinde sığınak işlevini görecek olup, esasen, her türlü etkinlik için kullanılabilecek 365 kişilik bir tiyatro-konferans salonu tasarladım. Bu hacme, iki kitle arasına yerleştirdiğim bir fuayeye avlunun kuzeybatı yönünden inerek ulaşılabiliyor. Bu küçük fuayenin diğer (güney) yönünde Kantin ve Yüzme Havuz Bloğu’na da geçilebiliyor. Bodrum katta kulis hacimlerinden arta kalan alanda teshin merkezi de bulunmakta olup hem salon hem buraya, acil durumlar ve malzeme giriş çıkışı için, ayrı bir kapıdan ulaşılabiliyor. Zemin katın tümünü bitişikteki Yemekhane-Laboratuar-İşlik Bloğu’ndan girilen bir kapalı spor salonu olarak işlevlendirdim.

Yüzme Havuzu ve Kantin Bloğu (F Blok)

Zemin katta üstü kısmi açılabilen 8x13 metre ebadındaki bir yüzme havuzu ile hem buraya hem de iç avluya bakan bir kantin işlevi planladım. Kantin, önündeki yarı açık geniş terasıyla girişe yakınlığıyla avlu-meydanda hâkim bir konumda yer aldı. Duş ve hazırlık odalarını, ilgili teknik hacimleri bodrum katta çözdüm. Bodrum da ayrıca kantinin altına denk gelen bölümde oyun odaları oluşturdum.

Anaokul Bloğu (E Blok)

Yönetmelikler ve doğası gereği ilk ve orta öğrenim girişinden tamamen ayrı, kuzeybatı yönünde özel bir bahçeden girilen Anaokul Blokunu toplamda 4 kat olarak planladım. Bodrum katta bağımsız bir servis mutfağı ile yemekhane ve lavabolarına yer verirken zemin ve birinci katlara merdiveni ortalayarak bakışık bir düzende etkinlik ve uyku odalarını yerleştirdim. Kitlenin son katında yaptığım çekmeyle ortaya çıkan korunaklı taraçayı ikinci bir oyun bahçesi olarak düşündüm.

Sonuç

Genel olarak sade, algılanması kolay bir mimari cephe dili kullanmaya çalıştım. Sıvalarda fugalar, yalın renk geçişleri uygulama kolaylığı adına tercih edildi. Genel anlamda tasarlanan gerçekleşti denebilir. Yalnız, güney cephelere bakan yemekhane ve dersliklerde metal güneş kırıcılar eksik kaldı. Bir iki yerde de yerel inşaat mühendisimizin marifetini bendenizin zamanında fark etmeyişiyle, cephede bazı kolonlar diş gösterip sırıttı. Eh, nazar boncuğu dedik, geçtik… Yemekhane-Laboratuvar-İşlik Bloğu, uygulama projesi halinde Adan Z’ye çizildiği halde maalesef, ruhsat projesine giremedi ve hiç uygulanmadı. Buradaki işlevlerin en elzem olanları 24 sınıflık Derslik Blokuna dağıtıldı. Yüzme Havuzu ve Kantin Bloğu da ön proje aşamasında kaldı ve uygulanamadı. 5-6 yıl sonra yüzme havuzunu avluyu kısmen 1-1 buçuk metre yükseltme pahasına yer altında yapma fikri o zamanki yeni yönetimce teklif edildiğinde, fikir aklıma yatmadıysa da zoraki iznimle yerel bir meslektaşımızın projesiyle inşa edildi. Yemekhane de tüm bir Derslik Blokunun üstüne yükseltilen tonoz çatı altına kondu, konmuş…