Çok Katmanlı Doğal ve Kültürel Bir Yaşam Koridoru olarak Balavca Deresi ve Yakın Çevresi Fikir Projesi Yarışması

YARIŞMANIN TÜRÜ VE ŞEKLİ

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 23. maddesi ile Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, Mühendislik, Kentsel Tasarım Projeleri, Şehir ve Bölge Planlama ve Güzel Sanat Eserleri Yarışmaları Yönetmeliği doğrultusunda Milas Belediyesi tarafından açılan yarışma; serbest, ulusal ve tek kademeli fikir projesi yarışmasıdır

YARIŞMANIN YERİ VE KONUSU

Yarışmanın yeri Balavca Deresi’nin Milas İlçesinin içerisinden geçen, kuzey ve güneyde D525 Milas-Söke Karayolu ile sınırlanan kısmı ve yakın çevresidir.

Balavca Deresi Sarıçay’ın hidrolojik havzasının bir koludur. Kaynağı Beçin Kalesi olan Balavca Deresi yerleşimin yer aldığı Milas Ovası’ndan geçer, Ova’nın batı sınırını oluşturan Sodra Dağı’ndan gelen yağmur sularını toplar ve Sarıçay’a dökülür.

Tarihsel olarak, Balavca Deresi’nin içinden geçtiği Milas yerleşimi antik dönemden günümüze kadar sürekliliğe sahip olan, Labranda ve Beçin gibi kırsal, kentsel ve kutsal yerleşimlerin yer aldığı bir ağın parçasıdır. Karya Krallığı ve Menteşe Beyliği Dönemlerinde başkent olmuş olması nedeniyle Milas bu yerleşim ağı içinde önemli bir yere sahiptir. Günümüzde 150 bine yaklaşan nüfusu ile Muğla’nın en büyük ilçelerinden biri olan Milas’ta kültür ve turizm, tarım ve hayvancılık, enerji ve hammadde üretim, sanayi, lojistik ve hizmet sektörü bileşenleri yer almaktadır. Verimli tarım topraklarına sahip olan ilçe, tarihten günümüze kırsalında devam eden tarımsal faaliyetlerin merkezi konumunda olmayı sürdürmektedir. Hem kırsalında hem de kentsel yerleşim alanında yerel nüfusunu, sosyal dokusunu ve değerlerini büyük ölçüde korumuş olan Milas, bu nitelikleriyle çevresindeki diğer yerleşimlerden farklılaşmaktadır. Yerleşim sürekliliğinin yansıması olarak farklı kültür katmanlarının somut ve somut olmayan izlerini barındırması nedeniyle önemli bir kültür turizmi potansiyeline sahiptir.

Çok katmanlı bir yerleşim olan Milas’ın her katmanının şekillenişinde tarih boyunca önemli bir rol oynamış olan Balavca Deresi, kentin mekânsal yapısında ve kent hafızasında bir değer olarak var olmuştur. Ancak, farklı etkenlere bağlı olarak giderek artan kirlilik ve taşkınlar nedeniyle Balavca Deresi zamanla Milas için değerden çok sorun alanı olarak görülmeye başlanmıştır. Bu doğrultuda, 1970’lerden itibaren yapılan ıslah çalışmaları kapsamında dere yatağı geçirimsiz beton bir kanal hattına dönüştürülmüş; kısmen yer altına alınarak kentteki görünürlüğü ve önemini kaybetmiştir. Her ne kadar kuzeyde ve güneydeki karayolu nedeniyle sürekliliği kesintiye uğramış, yer yer üzeri kapatılmış ve kanal içerisine alınmış olsa da Balavca Deresi çok katmanlı kadim tarihi ve güzergahı boyunca tarımsal, dini/ kutsal, endüstriyel, idari, ticari ve konut yapılarından oluşan doku ve peyzajlara değmesi açısından, bugün hala çok önemli konumdadır.

Bu bağlamda, yarışmanın konusu, bütünleştirici ve iyileştirici bir ekolojik, kentsel ve kültürel öge olarak Balavca Deresi ve yakın çevresinin bir yaşam koridoru olarak tasarlanmasıdır.

HAKKINDA

Milas Kenti’nin tarihsel süreç boyunca oluşmuş çok katmanlı yapısının bir parçası olan Balavca Deresi, günümüzde kent ile ilişkisini, görünürlüğünü ve doğallığını büyük ölçüde yitirmiştir. ‘‘Çok Katmanlı Doğal ve Kültürel Bir Yaşam Koridoru olarak Balavca Deresi ve Yakın Çevresi Fikir Projesi Yarışması’’nın amacı, ekolojik ve kültürel bir varlık olarak Balavca Deresi’nin farklı ölçeklerde sürdürülebilirliğinin sağlanmasına, kentsel kamusal mekân oluşturma potansiyeli çerçevesinde kentlinin yaşam kalitesini yükseltmesine, kentin farklı karakterdeki bölgelerini sosyal ve mekânsal anlamda bütünleştirmesine yönelik bir fikir üretim ortamı oluşturmaktır.

Çok katmanlı tarihi bir yerleşim olan Milas’ın morfolojik ve mekânsal gelişimi boyunca süreklilik gösteren Balavca Deresi, bölgenin tarihsel ve kültürel gelişimin altyapısını oluşturan ekolojik havzanın başlıca unsurlarındandır. Dere günümüz yerleşiminde de farklı kentsel karakter bölgeleriyle ilişkilenmesine karşın altyapısal, çevresel ve mekânsal bağlamda sorunlar taşımaktadır. Yer yer üstünün kapatılmış olması, erişilememesi, kopuk altyapı bileşenleri, dere boyunca farklılaşan sosyal yapı ve trafik yoğunluğu gibi sorunlar, Balavca Deresi’nın Milas kent yaşamı içerisinde etkin bir şekilde yer alamamasına sebep olmaktadır. Tüm bu kentsel ve çevresel sorunlara rağmen, Balavca Deresi’nin doğal ve tarihsel süreklilik içinde kentle kurduğu etkileşimler Milas için önemli bir potansiyel taşımaktadır.

Çok Katmanlı Doğal ve Kültürel Bir Yaşam Koridoru olarak Balavca Deresi ve Yakın Çevresi Fikir Projesi Yarışması tarihi, kültürel, mekânsal, ekolojik ve sosyal unsurların bir arada ele alınmasını hedeflemektedir. Yarışma kapsamında, Balavca Deresi’nin çok katmanlı Milas kenti ile tarihsel süreklilik içinde kurduğu ilişkinin güçlendirilmesine; kentin omurgası olma potansiyeli ile kentte bütünleştirici bir yaşam alanı olarak ele alınmasına; iklim değişimine bağlı olarak su kaynaklarının korunmasının kritik öneminin arttığı günümüzde, ekolojik bir varlık olarak onarılması, sağaltılması ve sürdürülmesine; flora, fauna, kent ve kentliler kurduğu ilişkinin iyileştirilmesine yönelik nitelikli fikirlerin oluşturulması beklenmektedir. Bu doğrultuda yarışma, çok disiplinli bir bakış açısıyla, çağdaş planlama ve tasarım yaklaşımlarıyla yenilikçi ve yaratıcı fikirler ortaya koyan projelerin arayışındadır.

TAKVİM

JÜRİ ÜYELERİ

Asli Jüri Üyeleri

• A. Güliz BİLGİN ALTINÖZ
• Aslıhan DEMİRTAŞ
• Ata Turak
• Barış EKMEKÇİ
• Koray VELİBEYOĞLU
• Özgün ÖZÇAKIR
• Zeynep ERAYDIN

Yedek Jüri Üyeleri

• Ayşegül ALTINÖRS ÇIRAK
• Gizem Deniz GÜNERİ SÖĞÜT
• İsa Eren AKBIYIK
• Merve ÇALIŞKAN

Danışman Jüri Üyeleri

• Muhammet Tokat
• Ernur Öztekin
• Seydihan Çamur
• Ayşegül Keskin
• Tolga Ay
• İlker Kalender
• Hasan Yavuz

Raportörler

• E. Miray Kısaer Koca
• Esra Nur Usta
• Ege Durgun

Raportör Yardımcıları

• Eda Vardar
• Hasan Şahin Çalışkan
• Mehmet Anıl Gönen

ÖDÜLLER

Yarışmanın resmi web adresi için tıklayınız.